Quy trình đóng rút container là một chuỗi các hoạt động nghiệp vụ then chốt trong lĩnh vực logistics và vận chuyển hàng hóa bằng container. Quy trình này bao gồm việc xếp hàng hóa vào container (đóng hàng) tại nơi đi và dỡ hàng hóa ra khỏi container (rút hàng) tại nơi đến một cách an toàn, hiệu quả và đúng tiêu chuẩn.
Việc thực hiện chính xác quy trình này không chỉ đảm bảo tính toàn vẹn của hàng hóa mà còn tối ưu hóa thời gian, chi phí và tuân thủ các quy định an toàn trong xếp dỡ hàng hóa container. Bài viết này, dưới góc độ chuyên môn của Navicosa, sẽ phân tích chi tiết các bước thực hiện, những lưu ý quan trọng và tiêu chuẩn cần tuân thủ.
Tại sao việc hiểu rõ quy trình đóng rút container lại quan trọng ?
Trong chuỗi cung ứng toàn cầu, container đóng vai trò như “mạch máu” vận chuyển hàng hóa. Một quy trình đóng container hiệu quả giúp tối đa hóa không gian sử dụng, bảo vệ hàng khỏi hư hỏng do va đập hay điều kiện thời tiết.
Ngược lại, quy trình rút container nhanh chóng, cẩn thận giúp giải phóng hàng hóa kịp thời, giảm thiểu chi phí lưu kho, lưu bãi và đảm bảo hàng hóa đến tay người nhận cuối cùng trong tình trạng tốt nhất. Sai sót trong bất kỳ khâu nào cũng có thể dẫn đến thiệt hại lớn về tài sản, chậm trễ tiến độ và phát sinh chi phí không đáng có.

Quy trình đóng hàng vào container (Stuffing/Loading)
Việc đóng hàng vào container đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tuân thủ nghiêm ngặt các bước sau:
- Kiểm tra Container rỗng: Trước khi đóng hàng, phải kiểm tra tình trạng vỏ container (sàn, vách, nóc) đảm bảo không bị thủng, gỉ sét, biến dạng, sàn sạch sẽ, khô ráo và không mùi lạ. Kiểm tra các thông số kỹ thuật, số container có khớp với booking không.
- Chuẩn bị Hàng hóa và Chứng từ:
- Phân loại hàng trước khi đóng: Sắp xếp hàng hóa theo loại, kích thước, trọng lượng và tính chất (dễ vỡ, nguy hiểm, yêu cầu nhiệt độ…).
- Quy trình kiểm tra chất lượng hàng: Đảm bảo hàng hóa đủ tiêu chuẩn xuất khẩu, không bị hư hỏng.
- Chuẩn bị chứng từ xuất nhập khẩu liên quan (Packing List, Commercial Invoice…).
- Lập Kế hoạch Đóng Hàng (Stowage Plan): Áp dụng kỹ thuật đóng hàng container hợp lý để phân bổ trọng lượng đều khắp sàn container (tránh tập trung quá nặng ở một khu vực), tối ưu không gian, dễ dàng cho việc rút hàng sau này và đảm bảo an toàn. Hàng nặng đặt dưới, hàng nhẹ đặt trên; hàng lỏng đặt dưới hàng rắn; hàng cần thông gió đặt ở vị trí phù hợp.
- Tiến hành Đóng Hàng:
- Sử dụng thiết bị hỗ trợ đóng rút container phù hợp (xe nâng, băng chuyền…).
- Nhân công đóng container cần được đào tạo về kỹ thuật và an toàn.
- Xếp hàng theo kế hoạch, đảm bảo hàng hóa được đặt chắc chắn.
- Chèn lót, Gia cố (Dunnage & Lashing): Sử dụng vật liệu chèn lót (túi khí, gỗ, xốp…) để lấp đầy khoảng trống, cố định hàng hóa, tránh dịch chuyển, va đập trong quá trình vận chuyển.
- Kiểm đếm Hàng hóa Container: Đối chiếu số lượng, chủng loại hàng hóa thực tế với Packing List trong suốt quá trình đóng hàng.
- Niêm phong Container (Sealing): Sau khi đóng xong, đóng cửa container và bấm seal theo đúng quy định. Ghi lại số seal vào các chứng từ liên quan. Kiểm tra seal container đảm bảo chắc chắn và không có dấu hiệu bị can thiệp.

Quy trình rút hàng khỏi Container (Unstuffing/Unloading)
Rút hàng khỏi container cũng cần sự cẩn trọng không kém:
- Tiếp nhận Container và Kiểm tra Seal: Kiểm tra tình trạng bên ngoài container và đối chiếu số seal thực tế với chứng từ (Bill of Lading, Delivery Order). Nếu có bất thường (seal bị phá, số không khớp, container móp méo), cần lập biên bản hiện trường.
- Mở Container và Kiểm tra Sơ bộ: Mở cửa container cẩn thận, đề phòng hàng hóa bên trong có thể bị đổ ra ngoài. Kiểm tra tình trạng sắp xếp hàng hóa bên trong.
- Tiến hành Rút Hàng: Sử dụng thiết bị hỗ trợ đóng rút container và nhân công phù hợp để dỡ hàng ra khỏi container một cách an toàn. Tuân thủ nguyên tắc dỡ hàng từ trên xuống dưới, từ ngoài vào trong.
- Kiểm đếm và Phân loại: Đối chiếu số lượng, tình trạng hàng hóa thực tế với Packing List khi dỡ hàng. Phân loại hàng hóa để đưa vào khu vực lưu trữ thích hợp (quản lý hàng hóa trong kho).
- Kiểm tra Tình trạng Hàng hóa: Ghi nhận lại bất kỳ dấu hiệu hư hỏng, ẩm ướt, mất mát nào và lập biên bản nếu cần.
- Hoàn thiện Chứng từ Giao nhận: Ký nhận chứng từ giao nhận hàng hóa sau khi đã kiểm tra đầy đủ.

Sự an toàn và tiêu chuẩn đóng rút container là yếu tố sống còn
An toàn khi đóng container và rút container là ưu tiên hàng đầu. Các tiêu chuẩn an toàn trong đóng rút hàng hóa container và tiêu chuẩn an toàn kho bãi cần được tuân thủ nghiêm ngặt:
- Trang bị bảo hộ lao động đầy đủ cho nhân công.
- Sử dụng thiết bị nâng hạ đúng tải trọng, được kiểm định định kỳ.
- Tuân thủ các quy định về xếp dỡ hàng hóa nguy hiểm (nếu có).
- Đảm bảo khu vực làm việc thông thoáng, đủ ánh sáng.
- Tham khảo và tuân thủ CTU Code (Code of Practice for Packing of Cargo Transport Units) của IMO.

Những lợi ích và thách thức khi thực hiện đóng rút container
- Lợi ích: Thực hiện đúng quy trình đóng rút container giúp bảo vệ hàng hóa tối đa, tối ưu hóa tải trọng và không gian, rút ngắn thời gian đóng rút hàng, giảm thiểu chi phí đóng rút container phát sinh do hư hỏng hoặc phạt, nâng cao uy tín doanh nghiệp.
- Thách thức: Đòi hỏi nhân công đóng container có kinh nghiệm và kỹ năng; chi phí đầu tư thiết bị hỗ trợ đóng rút container; áp lực về thời gian tại cảng/kho; rủi ro tiềm ẩn nếu không tuân thủ quy trình và kỹ thuật đóng hàng container chính xác.

Tổng kết
Quy trình đóng rút container là một mắt xích không thể thiếu và có ảnh hưởng trực tiếp đến sự thành công của hoạt động vận chuyển hàng hóa bằng container. Việc nắm vững và thực hiện đúng hướng dẫn quy trình đóng rút container đúng chuẩn, từ khâu chuẩn bị, thực hiện xếp dỡ, kiểm đếm hàng hóa container đến đảm bảo an toàn khi đóng container, là yếu tố cốt lõi giúp doanh nghiệp bảo vệ tài sản, tối ưu chi phí và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Navicosa luôn sẵn sàng đồng hành và cung cấp các giải pháp logistics tối ưu, bao gồm dịch vụ đóng rút container chuyên nghiệp, đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng.
Nguồn tham khảo:
- Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO) – CTU Code.
- Tổng cục Hải quan Việt Nam – Quy định về niêm phong hải quan.
- Các tiêu chuẩn ISO liên quan đến container (ví dụ: ISO 668, ISO 1496).
- Kinh nghiệm thực tiễn và quy trình nội bộ tại Navicosa.










Bình luận bài viết